Kayzen

Edvin Loke tərəfindən 1968-ci ildə irəli sürülən qaydaya əsasən, insanlar ətrafındakıların fikirlərinə önəm verməklə, onlara müxtəlif şərhlər edirlər. Daha sonra bu qaydaları öz yanaşma tərzlərinə uyğun olaraq dəyərləndirirlər. Yəni, hərkəs öz xüsusiyyətlərinə görə, nəyin yaxşı, nəyin pis olduğuna, doğru yoxsa yanlış olduğuna, faydalı olub-olmamasına qərar verir. Buna görə də, insan özündə müəyyən məqsədlər yaradır, gələcək davranışlarını da bu məqsədlərə görə təyin edir.

 Fərdlərin təyin etdiyi məqsədlər onların motivə olmalarına da təsirsiz ötüşmür. Buna görə də, əldə edilməsi çətin və olduqca əlçatmaz olan məqsədlər təyin edən fərdlər, əldə edilməsi asan olan məqsədlər təyin edən fərdlərlə müqayisədə daha çox performans göstərəcək və motivasiya olacaqlar. Qaydanın əsas olaraq 2 halı vardır:
Davamı →

Pulu cəzb etmək üçün fikrinizi varlı həyata yönəltməlisiniz. Əgər siz həmişə pul çatışmazlığından şikayət edirsinizsə, varlı ola bilməyəcəksiniz. Çünki, siz ancaq pulun azlığı haqda düşünürsünüz. Fikrinizi pul çatışmazlığında cəmləməklə pulunuzun kifayət etmədiyi hallarla daha çox rastlaşacaqsınız. Bu haqda arzunuza çatmaq üçün yalnız varlı olmaq haqqında düşünmək lazımdır.

Siz öz fikirlərinizlə yeni bir siqnal verməlisiniz və bu fikirlər təsdiq etməlidir ki, sizin hal – hazırda kifayət qədər pulunuz var. Təsəvvürlərinizə müraciət etmək və kifayət qədər pulunuzun olduğunu düşünmək mütləqdir. Bu, belə bir maraqlı məşğuliyyətdir! Çoxlu pula malik olduğunuzu təsəvvür etmək belə, özünüzü yaxşı hiss etməyinizə səbəb olacaq. Əhvalınız da yüksəldiyi üçün pul sanki, həyatınıza axmağa başlayacaq.
Ardı →

1983-cü ilin 4 dekabrı Avstaliyanın Brisben şəhərinin xəstəxanaların birində bir oğlan uşağı dünyaya gəlir. O doğulanda həkimlər təşvişə düşmüşdülər. Bu xəbəri valideyninə necə çatdıracaqlarını düşünürdülər. Doğuş stolunda olan ananın hələ ki, heç nədən xəbəri yox idi. Həkimlər atanı çağırıb hər şeyi dedilər və uşağı ona göstərdilər. Şoka düşən ata arvadına nə deyəcəyini düşünürdü. Onun yanına gəldi. Gözlərinə baxmağa cəsarət etmədən yalnız bir söz deməyə gücü çatdı: «Bizim oğlumuz çox gözəldir...»

Nik adını qoyduqları bu oğlanı gənc ana dörd ay qucağına ala bilmir, əmizdirməkdən imtina edir. Ancaq uşaq böyüdükcə həyata «dördəlli» sarılırdı. Hətta yeriməyə cəhd edirdi. Sadəcə bir balaca dayaq rolunu oynayan ayağı sayəsində. Sonralar o, bu ayağını əl kimi istifadə edir, hətta hovuzda belə üzə bilirdi. Nikin bu inkişafı ailəsinin onunla bağlı ümidsizliklərini tamamilə unutdururdu. Evdəki bir çox texnikalar, hamamda tuş, demək olar ki, hər şey Nikin onlardan rahat istifadə edəcəyi vəziyyətdə quraşdırılmışdı. O, yazmağı bacarır, kompüterdən istifadə edir, ağlı ilə hamını heyrətləndirirdi.

Ancaq məktəbdə hər şey o qədər də asan olmadı. Nik uşaqlarla dil tapmaq, onlara özünü qəbul etdirmək üçün çalışırdı. Təbii ki, bir gün ümidləri tükəndi. Və bu dünyada hamıya yük olduğu qərarına gəldi. Vannada çimərkən suyun altına girib, özünü boğmağa cəhd etdi. Amma son anda fikrindən daşındı. Axı atası, anası, bacısı, qardaşı onu çox sevirdilər. Onlara bu acını yaşatmağa dəyərmi?!
Məhz bundan sonra o, gələcəyi barədə düşünməyə başladı.
Ardı →

Benoit Lekomte 1988-ci ildə Amerikada yaşayan fransız vətəndaşı olub. O, 80 günə 5980 km üzərək Atlantik okenanı keçmişdir. Lekomte professional idmançı deyildi. O, hava limanı işçisi idi.

Bəs bütün yolu onu motivasiya edən nə idi?

Lekomte bunun üçün 6 il məşq etmişdi. O, bunu xərçəngdən dünyasını dəyişən atasının şərəfinə və eyni zamanda xərçəng xəstəliyinin araşdırılması və müalicəsinə dəstək üçün pul yığmaq məqsədi ilə etmişdi. Benoit artıq 175.000 dollardan çox pul toplamışdır.

Atlantik okeanını keçərkən o, gün ərzində 6 saat suda dayanırdı və 7.5 metr radiuslu maqnit sahələr ona köpək balıqlarından qorunmağa yardım edirdi. O, gün ərzində 9000 dən çox kalori itirirdi və buna görə 4 saatlıq yemək yeməli olurdu, və həmçinin bir çox çətin maneələrlə — 8 dəfə tufanla və dəhşətli qasırğalarla üzləşmiş, 6 metr hündürlüyündə olan dalğalardan keçməyi bacarmışdır.

Dəhşətli təbii hadisələrlə üzləşməsinə baxmayaraq, 80 günə 5980 km üzən bu şəxs, sizcə, dəli idi? Xeyr, əlbəttə, o, dəli deyildi. O, ən güclü motivasiyaya sahib idi: sevgi, mənəvi bağlılıq – o, atasına dərin hörmət bəsləyirdi. O, atasının arzusunu yerinə yetirdi. O, öz xəyallarını gerçəkləşdirdi və sevgilisinə evlənmə təklifi etdi.

Siz Atlantik okeanından keçə bilərsiniz?

Mən soruşmuram ki, sən bunu istəyirsən? Mən deyirəm ki, sən istəsən bunu bacararsan, özün üçün, öz arzularına, məqsədinə çatmaq üçün edə bilərsən

Bu bir faktdır ki, bizi nəyin motivasiya edə biləcəyini hələ də kəşf edə bilməmişik. Ben Lekomtesin etdiyi ağlasığmaz olsa da, o öz motivasiyasını tapa bilmişdir.

Bəs sən məqsədinə necə çatırsan?

Ben Lekomtenin dediyinə görə, o, yalnız səyahətin dadını çıxarır və onun daha çox faydalarına fikir verir, ağrılara yox, onsuzda, gündəlik həyatda bir çox çətinliklərlə üzləşməli olur.

Daha çox yorucu idman növləri olan asta qaçış, marafonda qaçmaq, üzgüçülük, dağa dırmaşmaq, tenis, xizək sürmə və s. haqqında düşün. Belə idman növləri ilə məşğul olan zaman biz ancaq yorğunluq, ağrı- acı, əzab-əziyyətə fikir veririk. Buna SON vermək lazımdır!

“Bizim hamımız, onsuzda, bu iki şeydən birinin dərdini çəkməliyik: nizam-intizam dərdi və ya peşmanlıq və məyusluq dərdi” – Cim Ron
Davamı →

Bir dəfə Stiv Cobs universitetdə məruzə ilə çıxış edirdi. Onun gələcək həyat yoldaşı da auditoriyada əyləşmişdi. Xanım Stivin xoşuna gəlir və məruzədən sonra Stiv ona yaxınlaşır. Qız öz nömrəsini Stivə verir. Elə həmin gün Stiv onu nahar yeməyinə dəvət edir. Amma xanım bildirir ki, onun həmin vaxta planlaşdırılmış işgüzar görüşü vardır. Həyatda belə də olur. Öz maşına doğru istiqamət alan Stiv özündən soruşur:

“Əgər bu, həyatımın son günü olsaydı, onda mən nə edərdim?”

Bundan sonra onun nə etdiyini təxmin etmək çətin deyil: o bir göz qırpımında auditoriyaya qayıdır, həmin qızı tapır və onu özü ilə aparır. Həmin dövrdən onlar birlikdə idilər.

Ölümlü olduğunu anlamaq – böyük müdriklik mənbəyidir. Qaçılmaz bir sonluğun olduğunu dərk etmək – əla bir praktikadır, bu özündə ehtiras oyatmağın, riskə getməyin və həyat adlandırdığımız oyuna baş vurmağın əla üsullarından biridir. Özünə ünvanlanmış bu sual bizə diqqətimizi ən vacib olanlar üzərində cəmləməyə kömək edir. Nə qədər ki, gec deyil.
Davamı →

Frederick Smith 1944-cü ildə Mississipidə doğulmuşdur. Erkən yaşda atasını itirmiş, özü də kiçik yaşda sümük xəstəliyinə tutulmuşdur. Yale Universitetinə getdiyi zaman, onlardan gələcəkdə nə etmək istədikləri mövzusunda bir tapşırıq hazırlamaları istənmişdi. Frederick, Amerikanı əhatə edən bir çatdırılma şəbəkəsi qurmaq istədiyi haqda yazmışdı. Bu tapşırığı görən professoru, onun kağızına baxdıqda başını yelləyərək, «qeyri-mümkün bir şey düşünürsən» dedi və aşağı qiymət verdi. Frederick, Yaledən məzun olduqdan sonra Vyetnamda vuruşan Amerikan birlikləri arasında təyyarə ilə iki yüzdən çox səfər etdi.

Sonra 1970-ci ildə iş həyatına atıldı və işin mütəxəssislərinə Yale Universitetində tələbəykən imtahan kağızına yazmış olduğu xəyalından bəhs etdi. Belə ki, onun fikrini bəyəndilər və dərhal tətbiq etməyə başladılar. Təyyarə və yük maşınlarını satın almaq üçün çox pul xərclənib. Bu işdə çalışan personalın ödənişi də yüklü bir məbləğ tuturdu. Lakin Frederick, müsbət düşünən, daim «Mən edə bilərəm!» deyən bir insan olaraq, bir çox adamı bu işə pul yatırtmağa razı salmışdı.

Ardı →

Komanda işi əməkdaşlığı və başqaları ilə ümumi dilin tapılmasını tələb edir. Effektiv komanda səylərinin əsasında, şəxslərarası ünsiyyət dayanır. Siz müstəqil işləyirsinizsə, şəxslərarası ünsiyyət bacarıqları bir o qədər də əhəmiyyətli deyil. Amma nə vaxt ki, sizdən başqa insanlarla sahmanlı əməkdaşlıq tələb olunur bu keyfiyyətlərin əhəmiyyəti o zaman dəfələrlə böyüyür.

Bu məqalədə komanda işini keyfiyyətli etmək və yüksəltmək üçün məsləhətlər təsvir olunub:

1. Yenilərə iş ortamına alışmağa kömək etmək
Komandanın çox üzvlərinə öz sıralarına yeni üzvləri qəbul etmək çətindir. Yeni kollektivə alışmaq və komandanın daxilində münasibətlərin (əlaqələrin) iyerarxiyasını anlamaq təkcə yenilər üçün lazımlı deyil. Əgər onlara heç kəs bunda kömək etmirsə, bu adətən qrupun daxilində nifaqa səbəb olur. Yenilər birinci vaxt özünü kənarda qalmış hiss edirlər, əgər komandaya yeni üzvlərin gəlməsi davam edərsə, onda nəticədə iki koalisiya yarana bilər — köhnə və yeni qvardiyalar.

Ardı →

Əgər komanda hər zaman motivasiyalı olsa müvəffəqiyyət qazanmaq daha asan olar. Motivasiya komanda yaratmağın və effektiv komanda işinin təməl hissəsidir. Komandanı daima motivasiyada saxlamaq istəyirsənsə, aşağıdakı məsləhətlərdən istifadə edə bilərsən :

1. Qarşıya aydın məqsədlər qoy
Qarşıya aydın məqsədlər qoyulması iş fəaliyyəti ilə əlaqələndirilməlidir və motivasiyanın əsas mənbəyidir – bu işə olan maraqla bağlı yaranan motivasiyadır. Aydın və xüsusi məqsədlər daha çox məhsuldar olmağa və daha yaxşı komanda işinə səbəb olur. Buna görə də istənilən anlaşılmazlıqdan boyun qaçırmaq məqsədilə işin tamamlanması üçün komandanın qarşısına son tarixlə birgə aydın məqsədlər qoy.
Ardı →

Uğur qavranılması ən çətin olan anlayışlardan biridir. Çünki uğurun mənası zamandan ,cəmiyyətdən və insanlardan asılı olaraq müxtəlif cür izah edilmişdir. Bəs uğur nəyi ifadə edir? Kimlər uğurlu hesab olunur? Bütün bu sualları cavablandırmaq isə olduqca çətindir.

Bu çətinliyə səbəb olan bir sıra amillər mövcuddur. İlk növbədə bunu qeyd etməliyik ki, keçmiş bir zamanda uğur kimi qəbul olunan bir fəaliyyət indiki vaxt üçün heç bir əhəmiyyət kəsb etməyə bilər. Çünki, öz dəyərini itirmiş ola bilər. İkincisi, uğur hər bir cəmiyyətdə müxtəlif formalarda qəbul oluna bilər. Çünki ictimai dəyərlər ayrı-ayrı cəmiyyətlərdə fərqlidir. Üçüncüsü, uğurun dəyəri müxtəlif şəxslər üçün fərqli mənaları ifadə edir. Bu, uğurun fərdiliyini göstərir.
Ardı →

Bizim hamımızın həyatımızda müəyyən istəkləri var, problem isə bu istəklərə çatmaqdır. Məqsədə çatmaq həmişə asan deyil, bəs burada hansı hiylələr var? Burda bir neçə fikirlər olsa da, bu suala cavab tapmaq heç də asan deyil:

1. Özünə inam
Əgər sən bu postu oxuyursansa, tezliklə bunun gerçəkləşdiyini görəcəksən. Mən həyatda nəyəsə nail olmaq üçün özünə və öz bacarığına inanmaq faktını kifayət qədər vurğulaya bilməyəcəm. Özünə inam hər şeyə başlamaq üçün bir açardır. Biznesə təkcə işini sevməklə başlaya bilməzsən, eyni zamanda, özünə inanmaq da lazımdır. Bu hansısa başlanğıc üçün irəliləyişdir. Bizim əksəriyyətimiz bunu yemək bişirmək, maşın sürmək, universitet dərslərini hazırlamaq kimi adi şeylərə aid edirik.

2. Məqsədə çatmağın yolunu fikirləşmək
Əgər müəyyən bir məqsədə çatmaq üçün çalışırsansa, əvvəlcədən planlaşdırma vacibdir. Məqsədlərə nail olmaq üçün lazım olan hər bir addımı təsvir etmək vacibdir. Bu addımları təsvir elə və bir anlıq onları gözünün qarşısına gətir. Bu həm planlaşdırmanın çox asan bir yoludur, həm də məqsədə çatmaq üçün heç nəyi unutmamağa kömək edir. Öz addımlarınızı düşündükcə siz məqsədə çatmaq üçün nələrə ehtiyacınız olduğunu görəcəksiniz. Vaxtı gələndə siz bu addımları edəcəksiniz, çox güman ki “déjà vue”(artıq görüldü) deyəcəksiniz və bu bir vaxtlar təsvir etdiyiniz faktlardan gəlir. Mən hər gün yatmağa getməzdən əvvəl belə edirəm.
Ardı →